ศูนย์เรียนรู้เด็กไทยแก้มใส

โรงเรียนบ้านลำทับ จัดการศึกษาหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน มุ่งพัฒนาผู้เรียนทุกคนให้มีสุขภาพดี เป็นคนดี มีความสุข เกิดปัญญา และมีทักษะพื้นฐาน รวมทั้ง เจตคติ ที่จำเป็นต่อการศึกษา การประกอบอาชีพ และดำรงชีวิตตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง จึงได้จัดการเรียนรู้ที่ด้านการเกษตร โภชนาการ และสุขภาพอนามัย ที่สอดคล้องความต้องการของผู้เรียนและชุมชน จึงได้เข้าร่วมโครงการโรงเรียนเด็กไทยแก้มใสและได้ดำเนินการตามหลักการของ “โครงการเด็กไทยแก้มใส” ซึ่งเป็นโครงการที่ใช้หลักบริหารจัดการ๘ องค์ประกอบของการพัฒนา คือ การเกษตรในโรงเรียน สหกรณ์นักเรียนการจัดบริการอาหารของโรงเรียน การติดตามภาวะโภชนาการ การพัฒนาสุขนิสัยของนักเรียน การบริการด้านสุขภาพอนามัย การพัฒนาอนามัยสิ่งแวดล้อมของโรงเรียนให้ถูกสุขลักษณะ การจัดการเรียนรู้เกษตร โภชนาการ และสุขภาพอนามัย นอกจากนั้นโรงเรียนบ้านลำทับมีแนวคิดในการพัฒนาโครงการเกษตรเพื่ออาหารกลางวัน สู่ครัวเรือน และชุมชนเป็นการลดรายจ่ายและเพิ่มรายได้ให้ครัวเรือน

โครงการศูนย์การเรียนรู้เด็กไทยแก้มใสถวายเจ้าฟ้านักโภชนาการของโรงเรียนบ้านลำทับสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษากระบี่เป็นโครงการที่บริหารจัดการโดยใช้สถานศึกษาเป็นฐานของการพัฒนา(SchoolBasedManagement)โดยใช้หลัก๘องค์ประกอบของการพัฒนาคือ๑)การเกษตรในโรงเรียน๒)สหกรณ์นักเรียน๓)การจัดบริการอาหารในโรงเรียน๔) การติดตามภาวะโภชนาการ ๕)การพัฒนาสุขนิสัยของนักเรียน
๖) การพัฒนาอนามัยสิ่งแวดล้อมของโรงเรียนให้ถูกสุขลักษณะ ๗)การจัดบริการสุขภาพ๘) การจัดการเรียนรู้เกษตร โภชนาการ และสุขภาพอนามัยโดยนักเรียน เป็นผู้ลงมือทำเองครูเป็นผู้ถ่ายทอดและให้การสนับสนุนดูแลภาคีเครือข่ายชุมชนหน่วยงานภาครัฐภาคเอกชนมีส่วนร่วมในการถ่ายทอดความรู้และ เทคโนโลยีให้นักเรียนได้ร่วมคิดร่วมทำร่วมแก้ปัญหาสนับสนุนงบประมาณในการดำเนินกิจกรรมขยายผลสู่ชุมชนเพื่อมุ่งเน้นการแก้ปัญหาภาวะโภชนาการ และปัญหาสุขภาพนักเรียนที่พบจากการเฝ้าระวังของโรงเรียนอันจะส่งผลให้นักเรียน มีสุขภาพที่ดีและมีผลการเรียนที่ดียิ่งขึ้นนับว่าเป็นการแก้ปัญหาได้อย่างต่อเนื่องและยั่งยืน ดังนั้น โรงเรียนบ้านลำทับจึงได้เสนอแผนการพัฒนาของโรงเรียนร่วมกับชุมชน เพื่อต่อยอดการดำเนินงานโครงการเด็กไทยแก้มใสจากปีที่๑โดยมีปณิธานอย่างมุ่งมั่นในการเจริญรอยตามพระยุคลบาท สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ในการน้อมนำรูปแบบการบริหารจัดการที่ดีด้านอาหาร โภชนาการ และสุขภาพของนักเรียนอย่างครบวงจรมาปฏิบัติเพื่อพัฒนาโรงเรียนให้เป็นแหล่งเรียนรู้ของชุมชนต่อยอดให้เป็นศูนย์เรียนรู้ต้นแบบโรงเรียนเด็กไทยแก้มใสถวายเจ้าฟ้านักโภชนาการ เพื่อให้การแก้ไขปัญหาภาวะทุพโภชนาการและสุขภาพนักเรียนบรรลุผลสำเร็จตามเป้าหมายต่อเนื่องอย่างยั่งยืน ตามผลที่คาดหวังของโครงการ โรงเรียนบ้านลำทับมีความมุ่งมั่นที่จะพัฒนาโรงเรียนต้นแบบเด็กไทยแก้มใส ให้เป็นศูนย์การเรียนรู้ โรงเรียนต้นแบบเด็กไทยแก้มใสเพื่อส่งเสริมให้นักเรียนเรียนรู้ด้วยการปฏิบัติจริงโดยการจัดกิจกรรมการเรียนรู้แบบบูรณาการด้านการเกษตรโภชนาการและสุขภาพอนามัยมุ่งการแก้ไขปัญหาทุพโภชนาการและสุขภาพนักเรียนให้เกิดความต่อเนื่อง ยั่งยืนหากนักเรียนมีภาวะโภชนาการที่ดีจะส่งผลให้ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนดีขึ้นเพื่อเป็นแหล่งเรียนรู้แก่โรงเรียนอื่นๆ และขยายผลสู่ชุมชนโดยใช้นักเรียนเป็นสื่อในการนำความรู้และประสบการณ์ที่ได้รับจากการฝึกปฏิบัติจริงจากโรงเรียนสู่บ้านเป็นการปลูกฝังนิสัยรักการทำงาน โดยส่งเสริมให้ปลูกผักปลอดสารพิษหรือเลี้ยงไก่เลี้ยงปลาไว้รับประทานเองที่บ้านส่วนที่เหลือจากการรับประทานก็นำมาฝากขายในสหกรณ์โรงเรียนหรือขายในท้องตลาดเป็นการเพิ่มรายได้เป็นการลดรายจ่ายในครัวเรือน จะส่งผลให้แต่ละครอบครัวมีความเป็นอยู่ดีขึ้นมีวิถีชีวิตตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงซึ่งประกอบด้วย ๑. การเกษตรในโรงเรียน ดำเนินกิจกรรมดังนี้ ๑.การปลูกผักปลอดสารพิษแบบผสมผสาน ๑. การเพาะเห็ดนางฟ้า/การเพาะถั่วงอก ๒. การปลูกผักปลอดสารพิษ(ผักกาด ผักกวางตุ้ง ผักบุ้ง ถั่วงอกมะเขือ บวบฯลฯ) -การปลูกผักไฮโดรโปนิกส์
-การปลูกผักลอยฟ้า -การปลูกผักไต่ราว ๓. การทำนาแปลงสาธิต ๔. การเผยแพร่ความรู้ด้านการเกษตรสู่ชุมชน ๒.การเลี้ยงสัตว์ ๑.การเลี้ยงปลาดุกในบ่อดินตามธรรมชาติ ๒. การเลี้ยงปลากินพืช (ปลานิล) ในกระชัง
๓.การเลี้ยงไก่พันธุ์ไข่/ไก่พันธุ์พื้นเมือง ๔. การเลี้ยงกบยุคใหม่ (การเลี้ยงกบในขวดพลาสติก) ๓.กิจกรรมส่งเสริมการผลิตและการขาย ๑. การผลิตปุ๋ยชีวภาพเพื่อใช้ในการปลูกผักปลอดสารพิษ ๒. การจัดทำผลิตภัณฑ์ อเนกประสงค์ (ล้างมือ/ล้างจาน/ล้างห้องน้ำ/สบู่/แชมพูสระผม) ๓. การประกอบอาหาร และการแปรรูปอาหารจากผลผลิตทางการเกษตร ๔. ขยายผลสู่ชุมชนโดยการส่งเสริมให้นักเรียนปลูกผักเลี้ยงสัตว์การประกอบอาหาร การแปรรูปอาหารและจัดทำผลิตภัณฑ์อเนกประสงค์ในชุมชน ๕ จัดตลาดนัดพอเพียง เพื่อแลกเปลี่ยนสินค้าที่เป็นผลผลิตทางการเกษตรจากบ้านและชุมชนที่เกิดจากการขยายผลจากโรงเรียนสู่ชุมชน

๒. สหกรณ์นักเรียน ๑. สหกรณ์นักเรียนโรงเรียนบ้านลำทับเป็นกิจกรรมสหกรณ์แบบครบวงจรโดยนักเรียนเป็นผู้ดำเนินการ มีนักเรียนครูและบุคลากรทางการศึกษาเป็นสมาชิกร้อยละ๙๘ดำเนินกิจกรรมดังนี้ ๑. สหกรณ์ร้านค้าจำหน่ายสินค้าอุปโภคบริโภค ๒. สหกรณ์ออมทรัพย์ ๓. สหกรณ์ส่งเสริมการขายตลาดนัดพอเพียง (ตลาดมีชีวิต) ๒. นักเรียนมีความรู้ความเข้าใจเรื่องการสหกรณ์ในโรงเรียน และสามารถจัดทำบัญชีรายรับ – รายจ่ายในการจำหน่ายผลผลิตทางการเกษตรได้ถูกต้อง
๓. การจัดบริการอาหารของโรงเรียน ดำเนินกิจกรรมดังนี้
๑. จัดทำโครงการ “อิ่มท้องสมองดี” เพื่อส่งเสริมให้นักเรียนได้รับประทานอาหารที่มีคุณค่า ตามหลักโภชนาการ ซึ่งจะส่งผลให้นักเรียนมีผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนดีขึ้น ๒. คัดกรองและแยกนักเรียนรับอาหารตามตามภาวะโภชนาการ (อ้วน - ผอม)
๓. ใช้ระบบThaischoolLunchจัดทำรายการอาหารกลางวันหมุนเวียนอย่างน้อย๑เดือนตามมาตรฐานโภชนาการโรงเรียนส่งเสริมสุขภาพโดยครูผู้รับผิดชอบโครงการอาหารกลางวัน
๔. มีภูมิปัญญาท้องถิ่นด้านสุขภาพเป็นแกนนำ นำนักเรียน/ครู /ผู้ปกครองกำลังกาย
๔. การติดตามภาวะโภชนาการ ดำเนินกิจกรรมดังนี้ ๑. จัดทำฐานช้อมูลน้ำหนัก ส่วนสูง และแปรผลภาวะโภชนาการโดยใช้โปรแกรมเฝ้าระวังของ กรมอนามัยกระทรวงสาธารณสุข ๒. จัดกิจกรรมการออกกำลังกายเพื่อส่งเสริมสมรรถภาพทางกาย และสภาวะสุขภาพของนักเรียนทุกคน

๕. การพัฒนาสุขนิสัยของนักเรียน ดำเนินกิจกรรมดังนี้ ๑. ติดตามประเมินผลด้านการปฏิบัติตนตามสุขบัญญัติ๑๐ ประการของนักเรียนทุกระดับชั้น ๒. นำผลการประเมินมาปรับปรุงและพัฒนาเพื่อให้นักเรียนปฏิบัติอย่างยั่งยืน

๖. พัฒนาอนามัยสิ่งแวดล้อมของโรงเรียนให้ถูกสุขลักษณะ ดำเนินกิจกรรมดังนี้ ๑. จัดทำรั้วโรงอาหาร ๒. จัดสวนหย่อมในบริเวณโรงเรียนและห้องสุขาให้สวยงามและร่มรื่น ๓. พัฒนาแหล่งเรียนรู้ในโรงเรียน “ต้นไม้พูดได้”

๗. การจัดบริการสุขภาพในโรงเรียน ดำเนินกิจกรรมดังนี้ ๑. ส่งเสริมให้นักเรียนบันทึกผลการตรวจสุขภาพด้วยตนเองทุกระดับชั้น
๒. นักเรียนกลุ่มเสี่ยงหรือมีปัญหาสุขภาพทุกคนได้รับความช่วยเหลือแก้ไขเบื้องต้นอย่างเหมาะสม โดยมีการส่งต่อตามระบบการส่งต่อช่วยเหลือนักเรียน

๘. การจัดการเรียนรู้ : เกษตรโภชนาการและสุขภาพอนามัย ดำเนินกิจกรรมดังนี้ ๑. จัดทำ/พัฒนาแผนการเรียนรู้แบบบูรณาการด้านเกษตรอาหารโภชนาการและสุขภาพทุกระดับชั้น
๒. พัฒนาสื่อ/วัตกรรมที่ใช้ประกอบการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ด้านเกษตรอาหารโภชนาการและสุขภาพ ในทุกระดับชั้น

1. โรงเรียนแก้ปัญหาการบริโภคอาหารโภชนาการและภาวะทุพโภชนาการในเด็กนักเรียนได้อย่างยั่งยืน
2. นักเรียนครูนำความรู้เรื่องการเกษตรตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงไปเผยแพร่สู่ชุมชน
3. จัดระบบการติดตามประเมินผลการเฝ้าระวังในการแก้ปัญหาภาวะโภชนาการได้อย่างต่อเนื่อง
4. สร้างความตระหนักให้นักเรียนในด้านสุขภาพอนามัยโภชนาการการบริโภคอาหารเชิงบูรณาการกับสหกรณ์โรงเรียนและด้านการเกษตรแบบพอเพียงในโรงเรียนสู่ชุมชน
5. สร้างภาคีครือข่ายในชุมชนให้มีส่วนร่วมในการพัฒนาด้านสุขภาพอนามัยโภชนาการแก้ปัญหาภาวะทุพ โภชนาการและสิ่งแวดล้อมในโรงเรียนและชุมชน
6. นักเรียนครูภูมิปัญญาท้องถิ่นนำความรู้และประสบการณ์ที่ได้รับไปขยายผลสู่บ้านและชุมชนเป็นการเพิ่ม รายได้ ลดรายจ่าย
7. เป็นการสร้างความสัมพันธ์ที่ดีระหว่างโรงเรียนกับผู้ปกครองและชุมชน

นักเรียนเจริญเติบโตสมวัยโดยมี ภาวะเริ่มอ้วนและอ้วน ไม่เกิน 7% ภาวะค่อนข้างผอมและผอม ไม่เกิน 7% ภาวะค่อนข้างเตี้ยและเตี้ย ไม่เกิน 7% นักเรียนได้กินผัก – ผลไม้หลากหลายเพิ่มขึ้นในมื้อกลางวัน เฉลี่ย ผัก วันละประมาณ40 – 100 กรัมอนุบาล 3 ช้อน (50 กรัม) ประถม 4 ช้อน (70 กรัม)
ผลไม้ (อนุบาล½ ส่วนประถม 1 ส่วน) ต่อมื้อต่อคน

โรงเรียนได้ตั้งเป้าการดำเนินโครงการเด็กไทยแก้มใสอย่างต่อเนื่องและผู้บริหารได้ประชาสัมพันธ์เผยแพร่ผลงานของกิจกรรมของโรงเรียนตามโครงการนี้และได้ประสานกับองค์กรภายนอก เช่น โรงเรียนในเครือข่าย หรือโรงเรียนใกล้เคียง การไฟฟ้าส่วนภูมิภาค เพื่อสนับสนุนกิจกรรมตามโครงการนี้ให้ขับเคลื่อนไปอย่างมีประสิทธิภาพต่อไป
โรงเรียนได้นำนักเรียนไปฝึกทักษะการจัดทำเชื้อก้อนเห็ด/การบำรุงดูแลรักษาก้อนเห็ดและการทำโรงเพาะเห็ดอย่างง่าย ส่งผลให้นักเรียนในระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 4-6นำไปดำเนินการจัดทำโรงเพาะเห็ดที่บ้านนักเรียนปัจจุบันมียอดขายได้รับเงินวันละหลายร้อยบาท ซึ่งเป็นที่ภาคภูมิใจของนักเรียนและผู้ปกครองเป็นอย่างมาก