ศูนย์เรียนรู้เด็กไทยแก้มใส

โรงเรียนดรุณวิทยา (เทศบาลบ้านสวนตาล) ซึ่งได้ดำเนินการเปิดการเรียนการสอนตั้งแต่ ระดับศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก ถึง ระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 พบว่ามีนักเรียนบางส่วนมีที่มีปัญหาเกี่ยวกับ น้ำหนัก ส่วนสูงที่ไม่ได้เป็นไปตามมาตรฐานหรือเกณฑ์ของทางกรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข ที่ได้กำหนดไว้ จึงทำให้เกิดปัญหาทุพโภชนาการของนักเรียนในโรงเรียนดรุณวิทยา (เทศบาลบ้านสวนตาล)โดยทางโรงเรียนก็ไม่ได้นิ่งนอนใจ ได้ดำเนินการสำรวจ ปัญหา เพื่อเก็บรวบรวมข้อมูล และนำไปสู่การแก้ไขปัญหาที่ถูกต้องต่อไป
ทั้งนี้ทางโรงเรียนได้เล็งเห็นความสำคัญ จึงได้ดำเนินการจัดทำโครงการ/กิจกรรม เพื่อแก้ไขปัญหาดังกล่าว โดยสาเหตุที่นักเรียนเกิดปัญหาทุพโภชนาการนี้ มีสาเหตุมาจากหลายปัจจัย ยกตัวอย่างเช่น นักเรียนที่มาเรียนส่วนใหญ่ไม่ได้อยู่กับบิดา มารดา โดยตรง อยู่กับญาติ คุณปู่ คุณย่า คุณตา คุณยาย ญาติพี่น้อง อาจจะมีสาเหตุที่ไม่ค่อยได้รับการเอาใจใส่เหมือนกับบิดา มารดาของตนเอง บ้านที่พักอาศัยอยู่ห่างไกลจากโรงเรียน ใช้เวลาการเดินทางมากกว่าปกติ และต้องตื่นเช้ามาโรงเรียน จึงทำให้ไม่ได้รับประทานอาหารหรือรับประทานอาหารไม่ครบ 5 หมู่ อาหารที่รับประทานอาจจะไม่ได้มาตรฐานขาดการดูแลเอาใจใส่จากผู้ปกครองเท่าที่ควร

โดยทางโรงเรียนจึงได้ดำเนินการจัดทำโครงการ/กิจกรรม เพื่อแก้ไขปัญหา ยกตัวอย่างเช่น จัดทำโครงการเลี้ยงไก่ไข่ เพาะเห็ดนางฟ้า ปลูกผักสวนครัว เลี้ยงปลา เลี้ยงกบ ปลูกพืชสมุนไพร ฯลฯเพื่อให้เด็กนักเรียนกลุ่มดังกล่าวได้รับประทานอาหารให้ครบตามหลักโภชนาการ เป็นการเสริมการแก้ไขปัญหา พร้อมกันนี้ได้มอบหมายให้ผู้รับผิดชอบในโรงเรียนเกี่ยวกับการประกอบอาหาร การดูแลต่าง ๆ ได้ประกอบอาหารให้นักเรียนกลุ่มนี้ได้รับประทานในช่วงเช้า โดยมีผู้บริหารสถานศึกษา คณะครู และบุคลากรทางการศึกษา ผู้มีส่วนเกี่ยวข้อง ได้ให้ความเอาใจใส่เป็นอย่างดีแบ่งเวร แบ่งหน้าที่รับผิดชอบดูแลในแต่ละวันเพื่อเด็กนักเรียนจะได้รับประทานอาหารตามหลักโภชนาการที่ถูกต้อง เพื่อจะได้เรียนหนังสืออย่างเต็มที่ส่งผลถึงทำให้นักเรียนสนใจการเรียน มีผลการเรียนที่ดีขึ้นอีกด้วย นอกจากนี้ยังได้เรียนเชิญทางเจ้าหน้าที่ของกระทรวงสาธารณสุข กัลยาณมิตร ได้มาให้ความรู้เสริม ให้คำแนะนำเกี่ยวกับเรื่องการดูแลร่างกาย การรับประทานอาหาร การออกกำลังกาย ที่ถูกต้องตามหลักโภชนาการ และมีการติดตาม ประเมินผลการทำงานเป็นระยะเพื่อดูความก้าวหน้า สำหรับปัญหาเด็กอ้วน ทางโรงเรียนก็ได้คัดกรอง พร้อมกับการแก้ไขปัญหาโดยให้ความรู้ คำแนะนำ จากครูในเบื้องต้น โดยให้ออกกำลังกายกลางแจ้ง การเต้นแอโรบิก การส่งเสริมในการงดบริโภคอาหารที่มีรสหวานจัด มันจัด น้ำอัดลม น้ำหวานทุกชนิด ส่งเสริมให้ดื่มนมรสจืด มีการจดบันทึกน้ำหนัก ส่วนสูง วัดรอบเอวเป็นระยะอย่างต่อเนื่องและเป็นระบบหลังจากนั้นได้เชิญวิทยากรผู้ทรงคุณวุฒิด้านโภชนาการมาให้ความรู้เพิ่มเติม มีการตรวจสุขภาพร่างกายเพื่อเป็นการติดตามผล กิจกรรมดังกล่าวจะได้ดำเนินการจัดสิ่งแวดล้อมแหล่งเรียนรู้โดยการบูรณาการโครงการเกษตรพอเพียงเคียงคู่โภชนาการ ไปพร้อมกับการเรียนรู้โดยผู้เรียนเป็นคนลงมือทำเอง สถานศึกษา ชุมชนและภาคีเครื่องข่ายร่วมกันส่งเสริมสนับสนุน

อธิบายกรอบแนวคิดหลักดังนี้

1. สำรวจเก็บข้อมูลพื้นฐาน ข้อมูลด้านโภชนาการ
2. วิเคราะห์ข้อมูล สรุปปัญหา แนวทางการแก้ไข
3. จัดทำเป็นนโยบาย โครงการกิจกรรม ตามแนวทางการบริหารจัดการอาหารและโภชนาการในโรงเรียนอย่างครบวงจรของโครงการตามพระราชดำริ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เพื่อแก้ปัญหา
4. ดำเนินบูรณาการเข้ากับกิจกรรมเศรษฐกิจพอเพียงสร้างการมีส่วนร่วมของชุมชนและหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง และภาคีเครือข่าย
5. ประเมินผลติดตามภาวะโภชนาการของนักเรียน
6. สรุปและประเมินผลโครงการ

1. เพื่อให้บุคลากร (ครู นักเรียน แม่ครัว ผู้ปกครอง ชุมชน) มีความรู้ความเข้าใจและปรับเปลี่ยนพฤติกรรมเกี่ยวกับ สุขอนามัยและภาวะโภชนาการได้ถูกต้องและเหมาะสมกับวัย
2. เพื่อจัดการบริหารจัดการให้เป็นระบบในการนำผลผลิตทางการเกษตร มาเข้าสู่ระบบสหกรณ์นักเรียน และอาหารกลางวัน
3. เพื่อจัดแหล่งเรียนรู้ในโรงเรียนและชุมชนที่ต่อเนื่องและยั่งยืน

1. ร้อยละของบุคลากร (ครู นักเรียน แม่ครัว ผู้ปกครอง ชุมชน) ความรู้ความเข้าใจและปรับเปลี่ยนพฤติกรรมเกี่ยวกับ สุขอนามัยและภาวะโภชนาการได้ถูกต้องและเหมาะสมกับวัย
   
2. บุคลากรที่เกี่ยวข้องมีความรู้ความเข้าใจและสามารถนำโปรแกรม TSL และโปรแกรม BNutri-GSPในการเฝ้าระวัง
3. ร้อยละของนักเรียนมีพฤติกรรมทางสุขอนามัยการเจริญเติบโตและภาวะทางโภชนาการที่ดี
4. มีจำนวนผลผลิตทางการเกษตรในโรงเรียนรวมกับชุมชนเพียงพอต่อการบริโภคของนักเรียน
5. นักเรียนเกิดการเรียนรู้กิจกรรมสหกรณ์นักเรียนและปฏิบัติได้ถูกต้อง
6. ความพึงพอใจของนักเรียนในการใช้โปรแกรม TSL ในการประเมินสถานการณ์การบริโภคอาหารกลางวัน
7. ร้อยละความพึงพอใจของโรงเรียนและชุนในการจัดแหล่งเรียนรู้เกษตรปลอดสารพิษของชุมชน

การดำเนินงานเด็กไทยแก้มของโรงเรียนดรุณวิทยา (เทศบาลบ้านสวนตาล) จะดำเนินไปควบคู่กับชุมชน และจากการดำเนินงานดังกล่าวในปีที่ผ่าน ได้ดำเนินการแต่ละองค์ประกอบยังไม่ครบ สมบูรณ์ เพื่อจะสร้างกลไกลระบบต้นแบบไปเป็นศูนย์การเรียนรู้ต้นแบบ มีความจำเป็นที่ต้องทำในเรื่อง เนื้อที่จัดการผลิตผลทางการเกษตร เพื่ออาหารกลางวันเข้าสูระบบสหกรณ์นักเรียนและอาหารกลางวัน จัดสถานีการเรียนรู้อย่างต่อเนื่องทั้งในโรงเรียนและชุมขน เนื่องด้วยเป็นโรงเรียนที่อยู่ในเมือง พื้นที่จำกัดในการผลิตผลผลติมาจำหน่าย ต้องอาศัยชุมชนเพื่อเข้าสู่ระบบสหกรณ์นักเรียนอย่างเป็นระบบ และบุคลากร ผู้ปกครอง นักเรียน มีความรู้ในเรื่องโภชนาการและสุขอนามัยของนักเรียนและชุมชนที่ถูกต้องภายในปี ๒๕๕๙โดยเน้นกระบวนการมีส่วนร่วมระหว่างผู้ปกครอง ชุมชน พัฒนาคุณภาพอาหารที่เหมาะสมกับผลิต ในท้องถิ่น โดยนำโปรแกรม Thai School Lunch Program มาใช้ในการติดตามภาวะโภชนาการของนักเรียน และพัฒนาสิ่งแวดล้อมให้เอื้อต่อการบริหารจัดการ เน้นสุขภาพพัฒนาพฤติกรรมของเด็ก