ศูนย์เรียนรู้เด็กไทยแก้มใส

“การเรียนรู้ระบบเปิด เกิดวิถีพอเพียง”

การน้อมนำหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงสู่การปฏิบัตินำมาเป็นแนวทางในการพัฒนาผู้เรียน ให้รู้จักการพึ่งตนเอง มีมีความพอประมาณ มีเหตุมีผล พอมีพอกิน พอมีพอใช้ มีภูมิคุ้มกันที่ดีในตัวเอง ตลอดจนสามารถใช้ความรู้ความสามารถ ความละเอียดรอบคอบ และคุณธรรมมาประกอบในการวางแผนตัดสินใจในการกระทำสิ่งต่างๆเพื่อให้สามารถดำเนินชีวิตได้อย่างมีความสุข โรงเรียนจึงได้ดำเนินการดังนี้

ขั้นตอนที่ 1 การจัดกระบวนการเรียนการสอนด้วยนวัตกรรมการสอนแบบเปิด การเรียนรู้ระบบเปิด การเรียนรู้ระบบเปิด หรือวิธีการเรียนรู้แบบเปิด (Open Approach) คือการใช้สถานการณ์ เป็นแนวทางให้นักเรียนเกิดการเรียนรู้ โดยใช้คำถามปลายเปิด กระตุ้นให้ผู้เรียนร่วมด้วยช่วยกันระดมความคิดภายในกลุ่มของตน จนได้แนวคิดต่างๆ เพื่อแก้ไขปัญหาตามสถานการณ์ ร่วมกันอย่างมีอิสระ และร่วมกันอภิปรายแลกเปลี่ยนเรียนรู้นำเสนอแนวคิดของกลุ่ม เป็นการเรียนรู้ด้วยตนเองผ่านกระบวนการกลุ่ม นำไปสู่การสรุปความรู้ จากการเชื่อมโยงแนวคิดของนักเรียนในที่สุด ซึ่งทักษะกระบวนการที่เกิดขึ้นกับนักเรียนในการจัดกิจกรรมการเรียนการสอนวิธีการแบบเปิด คือทักษะการแก้ไขปัญหา การคิดวิเคราะห์ การมีความคิดสร้างสรรค์การสื่อสารการแสดงออกตลอดจนการนำเสนออย่างมีเหตุมีผล ลำดับขั้นตอนการสอน 4 ขั้นคือ
ขั้นที่ 1 การนำเสนอปัญหาปลายเปิดครูสร้างสถานการณ์ปัญหาปลายเปิดในชั้นเรียน ขั้นที่ 2 นักเรียนเรียนรู้ด้วยตนเอง ผ่านกระบวนการกลุ่ม ขั้นที่ 3 อภิปรายร่วมกันทั้งเรียน ขั้นที่ 4 การสรุปเชื่อมโยงแนวคิดของนักเรียน เพื่อหาข้อสรุปของบทเรียนนั้นๆ โรงเรียนบ้านสะเดาได้ใช้ระบบการเรียนรู้แบบเปิด (Open Approach) ในกิจกรรมการเรียนการสอนหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง เป็นการเรียนรู้ภายในห้องเรียน สู่การปฏิบัตินอกห้องเรียน เปิดโอกาสให้ผู้เรียนได้เรียนรู้ตามความสนใจได้อย่างลึกซึ้งการเรียนรู้ร่วมกันการเรียนรู้จากธรรมชาติการเรียนรู้จากการปฏิบัติจริง การเรียนรู้คู่คุณธรรม โดยครูคอยให้ความช่วยเหลือสนับสนุนและอำนวยความสะดวกให้ผู้เรียนได้เรียนรู้อย่างมีความสุข สามารถพัฒนาความรู้ความสามารถของตนและนำความรู้ไปประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำวันได้ วิถีพอเพียง เป็นการเน้นการใช้ทรัพยากรท้องถิ่นที่มีอยู่อย่างประหยัด มีประโยชน์ พึ่งตนเองได้ ขยัน ประหยัดช่วยเหลือซึ่งกันและกัน ร่วมคิดร่วมทำ ร่วมประสานชุมชนเข้มแข็งเสริมสร้างรักษาสิ่งแวดล้อมให้อุดมสมบูรณ์ พึ่งพาตนเองด้วยการกสิกรรมธรรมชาติไร้สารพิษ ดำเนินชีวิตเรียบง่าย มุ่งพัฒนาคุณธรรม มีจิตสาธารณะ

ขั้นตอนที่ 2 การจัดกิจกรรมฐานการเรียนรู้ - กิจกรรมปลูกพืชผักสวนครัว - กิจกรรมการเลี้ยงสัตว์น้ำ ปลา กบ - กิจกรรมการเลี้ยงสัตว์ปีก ไก่ไข่ ไก่พื้นเมืองเป็ดและห่าน - กิจกรรมการทำปุ๋ยหมักอินทรีย์ - ฯลฯ จัดฐานการเรียนรู้ระบบการผลิตผลผลิตการเกษตรพอเพียงการปลูกพืชและเลี้ยงสัตว์แบบ หมุนเวียน ส่งต่อสหกรณ์ร้านค้าโรงเรียนและสู่โครงการอาหารกลางวันของโรงเรียนต่อไป

การพัฒนาผู้เรียนด้วยการจัดการเรียนการสอนการเรียนรู้ระบบเปิด เกิดวิถีพอเพียง เป็นการเรียนรู้ด้วยตนเองผ่านกระบวนการกลุ่มเน้นการลงมือปฏิบัติ นักเรียนครูบุคลากรทุกคนมีส่วนร่วมในกระบวนการจัดกิจกรรม เกิดทักษะการเรียนรู้ มีวินัย ความรับผิดชอบ การทำงานร่วมกันการมีจิตสาธารณะ ซึ่งเป็นทั้งทักษะและคุณลักษณะที่เอื้อต่อคุณภาพการดำเนินชีวิตที่ดีชุมชนองค์กรเข้ามามีส่วนร่วม นำไปสุ่การพัฒนาวิถีชีวิตพอเพียงที่ยั่งยืนสืบต่อไป

สมาชิกของสหกรณ์ สามารถนำผลผลิตที่บ้านนำมาจำหน่ายที่ โรงเรียนได้

1. สมาชิกนำผลผลิตมาให้เจ้าหน้าที่สหกรณ์ ลบันทึกวานำอะไรมาจำหน่าย
2. เปิดทำการขายเวลาพักกลางวันโดยเจ้าหน้าที่สหกรณ์
3. สมาชิกมารับเงินค่าผลผลิต หลังจากเลิกเรียน

จะนำผลผลิตที่ได้จากโรงเรียนและจากี่บ้านของสมาชิกมาทำการแปรรูป เพื่อเป็นการถนอมอาหาร

โครงการอาหารกลางวัน

1. เงินอุดหนุนทั่วไปที่ได้รับจากองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น คนละ 20 บาท/ วัน จำนวน 200 วัน โดยให้นักเรียนทุกคนตั้งแต่ชั้นอนุบาล 1 ถึงชั้นประถมศึกษาปีที่ 6
   
2. นำเงินดอกผลจากกองทุน เช่น เงินทุนหมุนเวียนเพื่ออาหารกลางวัน มาพัฒนาระบบสุขาภิบาลอาหารในโรงเรียนและจัดซื้อภาชนะเครื่องใช้ต่างๆ ภายในโรงอาหาร เช่น ถาดใส่อาหาร จาน ช้อน

แหล่งอ้างอิง - สรุปโครงการ - ภาพถ่ายกิจกรรม

• ดำเนินโครงการอย่างต่อเนื่องและมีประสิทธิภาพ
• จัดหาเงินเพื่อฌครงการอาหารกลางวันเพิ่มเติมโดยขอความร่วมมือจาก หน่วยงานภายนอก ผู้ปกครอง ชุมชน เพื่อขอสนับสนุนด้านงบประมาณ

• โครงการโรงเรียนส่งเสริมสุขภาพ
• กิจกรรมบริการสุขภาพอนามัยโรงเรียน

1. ชั่งน้ำหนัก วัดส่วนสูง เพื่อประเมินการเจริญเติบโตของนักเรียน และแปลผลทุกๆ 6 เดือน
   
2. รายงานปัญหาที่พบแก่ผู้บริหารโรงเรียน แจ้งผู้ปกครอง เพื่อหาแนวทางแก้ไข
3. ประเมินพฤติกรรมการบริโภคอาหารของนักเรียน สรุปและนำข้อมูลมาประเมินพฤติกรรม
4. ดำเนินการส่งเสริมการเจริญเติบโตและแก้ไขปัญหาเด็กที่ขาดสารอาหาร หรือเด็กที่อยู่ในภาวะค่อนข้างอ้วนและอ้วน
5. ดำเนินการทดสอบสมรรถภาพทางกายของนักเรียนตั้งแต่ชั้นอนุบาล 1 - ชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 ภาคเรียนละ 1 ครั้ง นำผลที่ได้มาวิเคราะห์เพื่อหาแนวทางแก้ไข
6. ติดตามการดำเนินงาน
7. รายงานผล

หลักฐานแหล่งอ้างอิง - สรุปโครงการโรงเรียนส่งเสริมสุขภาพ - คำสั่งแต่งตั้ง - ภาพถ่ายกิจกรรม - สรุปแบบประเมินพฤติกรรมการบริโภคของนักเรียน - แบบรายงานการทดสอบสมรรถภาพทางกายของนักเรียน

• จัดกิจกรรมอย่างต่อเนื่องและมีประสิทธิภาพ พัฒนาเครื่องมือในการชั่งน้ำหนัก วัดส่วนสูงให้ทันสมัย เพื่อความแม่นยำในการแปลผล
• ศึกษาแนวทางในการเฝ้าระวังการเจริญเติบโต ของนักเรียนอย่างละเอียด และจัดกิจกรรมอย่างต่อเนื่อง
• นำสภาพปัญหาจากการประเมินพฤติกรรมการบริโภคอาหารไปทำงานวิจัยเพื่อหาวิธีแก้ไข

• โครงการโรงเรียนส่งเสริมสุขภาพ
• โครงการเด็กไทยทำได้ (อาหารปลอดภัย, สุขาน่าใช้, เด็กไทยฟันดี)
• โครงการบริการสุขภาพอนามัยนักเรียน
• โครงการอย.น้อย
• โครงการโรงเรียนปลอดโรค
• โครงการโรงเรียนปลอดบุหรี่-เหล้า
• โครงการสอนสุขบัญญัติ โภชนบัญญัติ ธงโภชนาการในชั้นเรียน

1. จัดทำโครงการเพื่อให้สอดคล้องในการแก้ปัญหาสุขภาพและเพื่อการส่งเสริมสุขภาพให้แก่นักเรียนโดยนำเสนอผู้บริหารและคณะกรรมการ จากนั้นแต่งตั้งคณะกรรมการดำเนินงาน ทำงานตามแผนงานร่วมกัน เช่น

- จัดอบรมผู้นำนักเรียนส่งเสริมสุขภาพ - จัดกิจกรรมล้างมือ 7 ขั้นตอน - จัดกิจกรรมแปรงฟันหลังอาหารกลางวัน - จัดกิจกรรมออกกำลังกาย - จัดกิจกรรมให้ความรู้งเสียงตามสาย - จัดกิจกรรมประกวดการวาดภาพ เขียนเรียงความและคำขวัญในวันสุขบัญญัติแห่งชาติ

หลักฐานอ้างอิง - สรุปโครงการ - ภาพถ่ายกิจกรรม - ผลงานนักเรียน - ตรวจสอบสภาพจริง - สอบถามครู/ นักเรียน - เกียรติบัตร/โล่ รางวัล

• จัดกิจกรรมอย่างต่อเนื่อง โดยนำสภาพปัญหาที่ได้ ข้อดี ข้อเสีย ที่ได้จากการสรุปแผนงาน โครงการ ไปหาแนวทางแก้ไขร่วมกันระหว่างโรงเรียนกับชุมชน
• ของบประมาณสนับสนุนจากภาครัฐและเอกชน
• เผยแพร่ผลงาน จัดนิทรรรศการ

• โครงการปรับปรุงสภาพแวดล้อมภายในโรงเรียน
• โครงการโรงเรียนปลอดโรค
• โครงการควบคุมโรคไข้เลือดออก
• โครงการโรงเรียนส่งเสริมสุขภาพ

1. จัดทำโครงการปรับปรุงสภาพแวดล้อม
2. สำรวจสิ่งแวดล้อมภายในโรงเรียน อาคารเรียน ห้องน้ำห้องส้วม ห้องพยาบาล น้ำดื่ม-น้ำใช้ในโรงอาหาร การจัดการขยะมูลฝอย การกำจัดน้ำเสีย การควบคุมและกำจัดแมลง และสัตว์นำโรคอื่นๆ เช่ม ยุง แมลงวัน สนุข หนู แมลงสาบ และสำรวจสภาพแวดล้อมโดยรอบโรงเรียนเพื่อความปลอดภัย ในโรงเรียน เช่น เครื่องเล่นในสนามเด็กเล่น สระน้ำ
3. ดำเนินการ ปรับปรุง แก้ไข ให้ถูกสุขลักษณะ อยู่ในสภาพที่เหมาะสมกับการใช้งาน ให้ความรู้แก่นักเรียนในการดูแลตนเอง เช่น การช่วยเหลือคนตกน้ำ
4. สรุป รายงานผล

หลักฐาน แหล่งอ้างอิง 1. สรุปโครงการต่างๆ 2. ภาพถ่ายกิจกรรม 3. ตรวจสภาพจริง

• จัดกิจกรรมอย่างต่อเนื่อง โดยนำสภาพปัยหาที่พบ ไปวิเคราะห์เนื้อหา แนวทางแก้ไขอย่างมีประสิทธิภาพ
• ระดมทรัพยากร เพื่อนำมาใช้ในการปรับปรุงแก้ไข ซ่อมแซมอาคารเรียน ห้องน้ำ ห้องส้วม สนามด็กเล่นเพื่อให้ถูกสุขลักษณะ

• โครงการโรงเรียนส่งเสริมสุขภาพ
• กิจกรรมบริการสุขภาพอนามัยนักเรียน

1. จัดทำโครงการ นำเสนอผู้บริหาร คณะกรรมการแต่งตั้งคณะทำงาน จากนะเนดำเนินงานตามแผนงานที่วางไว้ เช่น
   

- จัดอบรมผู้นำนักเรียนฝ่ายส่งเสริมสุขภาพ - ตรวจสุขภาพ นักเรียนตอนเช้าก่อนเข้าห้องเรียน โดยใช้ท่าการตรวจสุขภาพ 10 ท่า - ทดสอบการได้ยิน และทดสอบสายตา/ตาบอดสี - การฉีดวัคซีน เพื่อสร้างภูมิคุ้มกัน โดยเจ้าหน้าที่สาธารณะสุข - การชั่งน้ำหนักวัดส่วนสูงภาคเรียนละ 2 ครั้ง - ตรวจสุขภาพช่องปากโดยทันตแพทย์ปีละ 1 ครั้ง พร้อมให้การแก้ไข/รักษา - การให้ยาเม็ดเสริมธาตเหล็ก - การรณรงค์กำจัดเหาในนักเรียนหญิง - การให้ความรู้เรื่องการดูแลสุขภาพ, เสียงตามสาย, ป้ายนิเทศ - จัดให้มีห้องพยาบาลที่ถูกสุขลักษณะ ไว้บริการนักเรียนอย่างเพียงพอ -การให้การรักษาพยาบาลเบื้องต้นก่อนนำส่งโรงพยาบาล

• จัดกิจกรรมอย่างต่อเนื่อง โดยนำสภาพปัยหาที่พบ มาหาแนวทางแก้ไขร่วมกันระหว่างครู ผู้ปกครอง และเจ้าหน้าที่ สาธารณะสุข
• ระดมทรัพยากรจากหน่วยงานภาครัฐและเอกชน เพื่อใช้ในการแก้ปัญหา

• แผนการสอนบูรณาการ 8 กลุ่มสาระ
• ชุดเรียนรู้โภชนาการสมวัย เด็กไทยแก้มใส

1. จัดทำแผนการสอนแบบบูรณาการใน 8 กลุ่มสาระ
2. จัดทำสื่อ/ เทคโนโลยี ใบงาน ใบความรู้เพื่อใช้ในการจัดกิจกรรม
3. จัดกิจกรรมตามแผน โดยเน้นการลงมือปฏิบัติจริง
4. วัดผลประเมินผล

หลักฐานอ้างอิง - แผนการสอนบูรณาการ - ภาพถ่ายกิจกรรม - ชุดเรียนรู้โภชนาการสมวัย เด็กไทยแก้มใส

• จัดกิจกรรมอย่างต่อเนื่อง และมีประสิทธิภาพ