ศูนย์เรียนรู้เด็กไทยแก้มใส

โครงการเด็กไทยแก้มใสถวายเจ้าฟ้านักโภชนาการเกิดจากความร่วมมือระหว่างกระทรวงสาธารณะสุขกระทรวงศึกษาธิการ ร่วมกับหน่วยงานภาคี ได้แก่ กระทรวงเกษตรและสหกรณ์สมาคมโภชนาการแห่งประเทศไทยในพระราชูปถัมภ์ กรุงเทพมหานครและระทรวงมหาดไทยภายใต้การสนับสนุนจาก สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.)โดยมีวัตถุประสงค์ เพื่อส่งเสริมและสนับสนุนโรงเรียนในการน้อมนำแนวทางการดำเนินงานที่ประสบผลสำเร็จ การบริหารจัดการอาหารและโภชนาการในโรงเรียนอย่างครบวงจร โครงการตามพระราชดำริ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯสยามบรมราชกุมารีไปปฏิบัติในการพัฒนาด้านเกษตร อาหาร โภชนาการและสุขภาพเด็กในโรงเรียนโดยน้อมนำกรอบแนวคิดและองค์ประกอบของการพัฒนาจากบทเรียนโรงเรียนในโครงการพระราชดำริใน ๘ องค์ประกอบ คือ ๑) การเกษตรในโรงเรียน ๒)สหกรณ์นักเรียน ๓)การจัดการบริการอาหารในโรงเรียน ๔)การติดตามภาวะโภชนาการ ๕)การพัฒนาสุขนิสัยของนักเรียน ๖)การพัฒนาอนามัยสิ่งแวดล้อมของโร เรียนให้ถูกสุขลักษณะ ๗)การจัดบริการสุขภาพและ ๘) การจัดการเรียนรู้ : เกษตร โภชนาการ และสุขภาพอนามัยโดยมีเป้าหมายเพื่อให้เด็กนักเรียนเกิดคุณลักษณะสำคัญใน ๔ ประการตามแนวพระราชดำริ คือมีพุทธศึกษา หัตถศึกษา และจริยศึกษา มีภาวะโภชนาการดีสุขภาพแข็งแรงไปพร้อมกับการพัฒนาทักษะที่จำเป็นและคุณลักษณะที่เอื้อต่อการมีสุขภาวะและคุณภาพชีวิตที่ดี ซึ่งเป็นการพัฒนาที่ดีมีเด็กเป็นศูนย์กลาง โดยเน้นให้เด็กนักเรียนได้เรียนรู้จากการลงมือปฏิบัติจริงด้วยตนเอง (Learning by doing ) เพื่อกระตุ้นให้เกิดการเรียนรู้ พัฒนาทักษะและคุณลักษณะที่เหมาะสม สามารถนำไปใช้ในชีวิตจริงและพึ่งตนเองได้ โดยโรงเรียนที่เข้าร่วมโครงการฯ ต้องมีการบริหารจัดการแผนงานอย่างเหมาะสม สอดคล้องกับความต้องการ บริบทของชุมชน และวัฒนธรรมประเพณี ซึ่งโครงการเด็กไทยแก้มใสถวายเจ้าฟ้านักโภชนาการในปีที่๑ (พ.ศ. ๒๕๕๗-๒๕๕๘) มีโรงเรียนเข้าร่วมโครงการทั้งสิ้น ๕๔๔ โรงเรียนจากทั่วประเทศ สถานการณ์ภาวะทุพโภชนาการของโรงเรียนพัฒนาสามัคคีที่ผ่านมาพบว่า เด็กนักเรียนยังมีปัญหากล่าวคือ เด็กได้รับอาหารไม่ครบจนมีน้ำหนักต่ำกว่าเกณฑ์หรือได้รับอาหารมากผิดปกติจนผิดสัดส่วนที่เหมาะสม นอกจากนี้ยังมีเด็กที่ขาดสารอาหารหมายถึงอาจจะได้รับอาหารไม่ครบประมาณหรือไม่ได้รับอาหารกลางวันพฤติกรรมการบริโภคอาหารที่ไม่เกิดประโยชน์ต่อร่างกาย เช่น ขนมกรุบกรอบ น้ำอัดลม จึงส่งผลกระทบต่อการพัฒนาทางสติปัญญา ร่างกาย และอารมณ์ของเด็ก ทำให้เด็กขาดศักยภาพที่จะเรียนรู้ตาม จากสถานการณ์ดังกล่าว โรงเรียนโนนสูงโคกกลาง จึงได้เข้าร่วมโครงการเด็กไทยแก้มใสถวายเจ้าฟ้านักโภชนาการปีที่๑ เพื่อน้อมนำแนวทางการดำเนินงานที่ประสบความสำเร็จ จากการบริหารจัดการอาหารและโภชนาการในโรงเรียนอย่างครบวงจรของโครงการตามพระราชดำริ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี มาปฏิบัติในการพัฒนาโรงเรียน เพื่อให้นักเรียนมีภาวะโภชนาการดีสุขภาพแข็งแรง ไปพร้อมๆ กับการพัฒนาทักษะที่จำเป็นและคุณลักษณะที่เอื้อต่อการมีสุขภาวะ และคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น

การพัฒนาให้เด็กไทยมีสุขภาพแข็งแรง มีภาวะโภชนาการที่ดี พร้อมที่จะเรียนรู้อย่างมีความสุขนั้น อาหารที่สะอาด ปลอดภัยเป็นสิ่งสำคัญ ดังนั้น การจัดการเกษตรในโรงเรียนแบบยั่งยืนเพียงพอ และปลอดภัยเช่นการปลูกผัก เลี้ยงสัตว์ ปลูกผลไม้ปลอดสารพิษไว้ส่งโรงครัวโดยผ่านระบบสหกรณ์ของโรงเรียนตลอดทั้งปี โดยนักเรียนเป็นผู้ดำเนินการเองและผ่านกระบวนการประกอบอาหารที่ถูกหลักโภชนาการ ทำให้นักเรียนได้รับประทานอาหารที่มีคุณค่าสะอาด ปลอดภัย มีการติดตามประเมินผลเฝ้าระวังและแก้ปัญหาภาวะโภชนาการของนักเรียนตลอด ซึ่งทั้งหมดนี้ได้รับความร่วมมือ สนับสนุนทั้งแรงกาย แรงทรัพย์ วัสดุอุปกรณ์และองค์ความรู้จากหน่วยงาน องค์กร ชุมชน จะทำให้เด็กไทยทุกคนแก้มใสได้

1. โรงเรียนโนนสูงโคกกลางเป็นโรงเรียนในโครงการศูนย์การเรียนรู้เด็กไทยแก้มใส ถวายเจ้าฟ้านักโภชนาการ
2. ส่งเสริมการเรียนรู้ทางด้านการเกษตรให้กับนักเรียน สามารถนำไปประกอบอาชีพในอนาคตได้
3. สร้างองค์ความรู้และตระหนักในการส่งเสริมสุขภาพด้านโภชนาการอาหารสมวัย ให้กับนักเรียนบุคลากร ผู้ปกครองและชุมชนได้

นักเรียนเจริญเติบโตสมวัยโดยมี

1. ภาวะเริ่มอ้วนและอ้วน ไม่เกิน 5 %
2. ภาวะผอม ไม่เกิน 5 %
3. ภาวะเตี้ย ไม่เกิน 6 % ดูส่วนสูงตามเกณฑ์อายุ(กรณีที่ภาวะโภชนาการไม่เป็นไปตามเกณฑ์ที่กำหนดให้ลดลงจากเดิมไม่น้อยกว่า 0.5 ต่อปี)
4. นักเรียนได้กินผัก – ผลไม้หลากหลายเพิ่มขึ้นในมื้อกลางวัน เฉลี่ย ผัก วันละประมาณ 6000 กรัมอนุบาล3 ช้อน (50 กรัม) ประถม 4 ช้อน ( 70 กรัม) ผลไม้ (อนุบาล 0.5 ส่วนประถม 1 ส่วน) ต่อมื้อต่อคน

การดำเนินงานเด็กไทยแก้มของโรงเรียนโนนสูงโคกกลาง จะดำเนินไปควบคู่กับชุมชน และจากการดำเนินงานดังกล่าวในปีที่ผ่าน ได้ดำเนินการแต่ละองค์ประกอบยังไม่ครบ สมบูรณ์ เพื่อจะสร้างกลไกลระบบต้นแบบไปเป็นศูนย์การเรียนรู้ต้นแบบ มีความจำเป็นที่ต้องทำในเรื่อง การจัดการผลิตผลทางการเกษตร เพื่ออาหารกลางวันเข้าสูระบบสหกรณ์นักเรียนและอาหารกลางวัน จัดสถานีการเรียนรู้อย่างต่อเนื่องทั้งในโรงเรียนและชุมขน เนื่องด้วยเป็นโรงเรียนที่อยู่ห่างไกลพื้นที่จำหน่ายผลิตผล ต้องอาศัยชุมชนเพื่อเข้าสู่ระบบสหกรณ์นักเรียนอย่างเป็นระบบ และบุคลากร ผู้ปกครอง นักเรียน มีความรู้ในเรื่องโภชนาการและสุขอนามัยของนักเรียนและชุมชนที่ถูกต้องภายในปี ๒๕๕๙โดยเน้นกระบวนการมีส่วนร่วมระหว่างผู้ปกครอง ชุมชน พัฒนาคุณภาพอาหารที่เหมาะสมกับผลผลิต ในท้องถิ่น โดยนำโปรแกรม Thai School Lunchใช้ในการติดตามภาวะโภชนาการของนักเรียน และพัฒนาสิ่งแวดล้อมให้เอื้อต่อการบริหารจัดการ เน้นสุขภาพลดภาวะทุพโภชนาการและพัฒนาพฤติกรรมของเด็กให้ถูกหลัก